Mae adroddiadau terfynol Clwstwr yn arddangos arbenigedd PDR mewn meithrin arloesedd creadigol

Mae PDR wedi cyhoeddi pedwar adroddiad newydd sy’n amlygu yr effaith a gafodd ein cysylltiad â Chlwstwr ar feithrin ecosystem greadigol lewyrchus yn ardal Caerdydd.

Roedd rôl PDR yn canolbwyntio ar ddarparu cymorth a hyfforddiant mewn dulliau ymchwil ac arloesi sy’n canolbwyntio ar bobl i fentrau creadigol micro-i-ganolig. Mae’r adroddiadau, sy’n seiliedig ar gyfuniad o weithdai cyfranogwyr, cyfweliadau arbenigol, adolygiadau mewnol a dadansoddi dogfennau, cynnig gwerthusiad o’n cyfraniad ynghyd ag argymhellion ar gyfer y dyfodol. Mae hyn yn arbennig o berthnasol gan fod llawer o flaenoriaethau’r rhaglen bum mlynedd Clwstwr yn cael eu mabwysiadu a’u hehangu gan Media Cymru, cydweithrediad y bydd PDR yn parhau i chwarae rhan flaenllaw ynddo.

“Un o gryfderau PDR yw ein hymrwymiad i dyfu fel ymarferwyr myfyriol,” meddai Cyfarwyddwr Ymchwil PDR, yr Athro Andy Walters. “Rydym yn gwneud gwaith blaengar ym maes dylunio cynnyrch, ecoddylunio a dylunio cyfrifol, profiad y defnyddiwr a dylunio polisi, ac yn gwneud ein gorau i weld pa fewnwelediadau ac arbenigedd y gallwn eu tynnu o bob prosiect, er mwyn gwella’r hyn rydyn ni’n ei wneud ac i rannu ein gwybodaeth gyda’n partneriaid a’r proffesiwn ehangach.”

Mae'r adroddiad cyntaf, “Meithrin arloesedd yn niwydiannau creadigol Caerdydd trwy ymchwil a dylunio sy’n canolbwyntio ar bobl”, yn nodi'r heriau penodol o ddarparu cymorth datblygu ymchwil a dylunio i'r diwydiannau creadigol. Mae cyrff cyllido’r llywodraeth a’r diwydiant yn tueddu i weithredu gyda dealltwriaeth o ymchwil a dylunio sy’n rhoi pwyslais ar wyddoniaeth a thechnoleg. Mae llawer o ymarferwyr y diwydiannau creadigol, yn enwedig y rhai sydd ar ben y sbectrwm dyniaethau, yn gweld diffiniadau o’r fath yn ddieithr ac yn annefnyddiol. Un o gryfderau PDR oedd cyflwyno ymchwil a dylunio mewn ffordd sy'n canolbwyntio ar bobl ac sy'n taro deuddeg yng nghyd-destun y diwydiannau creadigol. Rhoddodd hyn y sgiliau a’r hyder i ymarferwyr brofi a mireinio eu syniadau a datblygu cynhyrchion, gwasanaethau a phrofiadau gwirioneddol arloesol.

Mae’r ail adroddiad yn ystyried “Sut y gall cyllid ymchwil a dylunio gefnogi datblygiad cynaliadwy’r diwydiannau creadigol yng Nghymru”. Mae’r adroddiad yn archwilio pa mor llwyddiannus y bu Clwstwr wrth gyflawni ei nodau o hyrwyddo cydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant (CACh) a chynaliadwyedd amgylcheddol. Mae cynhyrchu teledu yn creu ôl troed carbon o 9.2 tunnell ar gyfartaledd, felly mae cyfle sylweddol i leihau effaith y diwydiannau creadigol. Mae'r adroddiad yn amlygu effeithiolrwydd Clwstwr o ran cael mynediad at ystod eang o arbenigedd mewn polisi ac arfer cynaliadwy i wella ymdrechion ymarferwyr creadigol lleol. Canfu hefyd fod Clwstwr “rhagori” o ran CACh, diolch i dîm CACh ymroddedig. Mae’r adroddiad yn cloi gyda 30 o gyfleoedd ar gyfer optimeiddio, gan gynnwys argymhellion i leihau rhwystrau anweledig yn y prosesau ymgeisio ac adrodd ar gyfer grwpiau ymylol megis cymunedau lleiafrifoedd ethnig neu’r niwroamrywiol.

Mae trydydd adroddiad yn cyfuno profiad PDR o weithio gyda Clwstwr a sefydliadau diwylliannol eraill gan gynnwys Amgueddfa Cymru. Mae “Sector y celfyddydau, diwylliant a threftadaeth a’r diwydiannau creadigol: symud tuag at arfer a rennir”, yn dadansoddi’r heriau a’r cyfleoedd a wynebir gan arddangosfeydd a sefydliadau diwylliannol eraill sy’n wynebu’r cyhoedd wrth iddynt barhau i ailadeiladu ar ôl Covid. Mae hefyd yn cyflwyno fframwaith a ddatblygwyd yn benodol gan PDR i gynorthwyo ymarferwyr creadigol sy'n ceisio cydweithredu â'r sector AC&H. Mae'r fframwaith yn ceisio goresgyn her aml sy'n wynebu partneriaethau o'r fath: ymagweddau gwahanol at arloesi a risg greadigol a all danseilio llwyddiant eu cydweithrediad.

Mae’r pedwerydd adroddiad yn cydnabod mai arloesi creadigol sy’n ffynnu orau gyda chefnogaeth o’r brig. “Llunio polisi arloesol i baru gweithredu ag uchelgais” yn distyllu mewnwelediadau polisi ar gyfer ymchwil a datblygu cynyddol yn y diwydiannau creadigol o amrywiaeth o ffynonellau, gan gynnwys cyfweliadau â phersonél allweddol mewn rolau polisi ledled Cymru a’r DU yn ogystal ag adolygiad arfer gorau rhyngwladol yn archwilio mecanweithiau cymorth diwydiant creadigol o bob rhan o Ewrop. Mae’r canfyddiadau’n cynnwys newyddion da wrth i Clwstwr newid i Media Cymru: mae clystyrau lleol a micro yn cael eu hystyried yn fodd effeithiol o feithrin arloesedd yn y diwydiannau creadigol ac mae cefnogaeth gynyddol ar gael i geisio datblygu clystyrau creadigol yn gryfderau rhanbarthol.

Y CAMAU NESAF

Dysgwch fwy am waith PDR, neu i drafod syniad, cysylltwch â ni.